DIETA W ENDOMETRIOZIE
Endometrioza jest chorobą uciążliwą i często trudną do
zdiagnozowania, a przyczyny jej powstawania nie są do końca poznane. Choruje na
nią prawie co 10 z nas, a w Polsce nawet milion kobiet cierpi na dolegliwości z
nią związane.
Choroba ta wiąże się z nieprawidłowym rozrostem endometrium
poza jamą macicy, co regulowane jest przez hormony kontrolujące cykl
miesiączkowy. Ponieważ kluczową rolę w przebiegu endometriozy odgrywają
estrogeny, ważne jest ustabilizowanie ich poziomu w celu poprawy stanu zdrowia
i samopoczucia.
Obniżenie poziomu estrogenów oraz prawidłowe działanie układu
odpornościowego powoduje zahamowanie rozrostu endometrium i ognisk
endometriozy.
Wbrew pozorom dieta ma duże znaczenie w przebiegu
endometriozy i łagodzeniu jej objawów. Zmiana nawyków żywieniowych może wpływać
na zmniejszenie odczuwanego bólu i skurczów, eliminować ryzyko wystąpienia
zaparć i wzdęć, obniżać poziom estrogenów oraz poprawiać funkcjonowanie układu
odpornościowego.
Odpowiednia dieta może też wpływać na obniżenie poziomu
„złych” prostaglandyn w ciele, które nasilają dolegliwości bólowe oraz stany
zapalne. Aby ograniczyć uciążliwość objawów endometriozy oraz
złagodzić jej przebieg, ważne jest wprowadzenie w diecie kilku prostych zmian,
które mogą ułatwić codzienne funkcjonowanie i zmniejszyć dokuczliwość symptomów
choroby.
Do wspomnianych zmian należy przede wszystkim zamiana
spożywanych tłuszczów nasyconych w postaci masła i tłustych przetworów mięsnych
czy nabiału, na zdrowsze ich odpowiedniki, czyli tłuszcze zawierające kwasy
omega-3. Do produktów zawierających ten rodzaj kwasów tłuszczowych można
zaliczyć oleje roślinne, siemię lniane, oraz tłuste ryby np. łosoś, makrela czy
sardynki. Kwasy omega-3 stymulują produkcję przeciwzapalnych prostaglandyn,
pomocnych w łagodzeniu dolegliwości bólowych.
Dietę warto wzbogacić w błonnik pochodzący z warzyw i owoców
oraz pełnoziarnistych produktów zbożowych, gruboziarnistych kasz i brązowego
ryżu. Błonnik nie tylko reguluje trawienie, ale też obniża poziom estrogenów.
Pamiętajmy o włączeniu do diety ciemnozielonych warzyw liściastych, które
również biorą udział w regulowaniu poziomu tych hormonów.
Działanie wyrównujące poziom hormonów mają także produkty
zawierające naturalne sterole roślinne. Sterole blokują receptory estrogenów
obniżając tym samym ich aktywność w organizmie. Ważne jest więc wzbogacanie
diety w takie produkty jak nasiona roślin strączkowych (groszek, fasola,
soczewica, groch), owoce jagodowe, jabłka, czosnek, kapusta, brokuły, kalafior,
marchew, orzechy i nasiona. Dodatkowo warzywa kapustne jak kalafior czy brokuły
zawierają substancje aktywujące enzymy wątrobowe nasilając eliminowanie
nadmiaru estrogenów z organizmu.
Aby wspomóc prawidłowe funkcjonowanie układu
odpornościowego, które jest niezbędne do utrzymania równowagi hormonalnej oraz
łagodzenia stanów zapalnych, należy pamiętać o regularnym spożyciu produktów
będących bogatym źródłem substancji o działaniu antyoksydacyjnym. Do tej grupy
należą świeże owoce i warzywa, zielone warzywa liściaste, czerwone,
pomarańczowe i żółte warzywa, owoce jagodowe, owoce cytrusowe, brokuły,
produkty pełnoziarniste, orzechy i nasiona. Dodatkowo cynk zawarty w nasionach
(pestki dyni) pozytywnie wpływa na stan emocjonalny kobiet. W poprawieniu
odporności pomocne mogą być również nasiona roślin strączkowych, czosnek,
cebula, jogurty zawierające żywe kultury bakterii, kiełki, imbir i zielona
herbata.
Rozważając zmianę diety należy wziąć pod uwagę szereg
produktów działających niekorzystnie na stan zdrowia i samopoczucie osób
cierpiących na endometriozę. Uważajmy szczególnie na czerwone mięso, którego
spożycie może powodować wzrost „złych” prostaglandyn w organizmie, a co za tym
idzie zwiększać stany zapalne i dolegliwości bólowe. Warto więc wybierać chude
mięso, ryby oraz białko pochodzenia roślinnego (rośliny strączkowe). Podobne
niekorzystne działanie mają produkty smażone oraz nasycone kwasy tłuszczowe
zawarte w tłustym nabiale, a także tłuszcze trans.
Z diety warto wyeliminować
lub znacznie ograniczyć oczyszczone węglowodany i cukry oraz czekoladę,
ponieważ mogą one wzmacniać reakcje zapalne. Kwas fitynowy zawarty w produktach
z pszenicy może pogarszać objawy endometriozy, a gluten często wywołuje reakcje
nadwrażliwości. Watro również ograniczyć spożycie kofeiny, która wpływa na
poziom estrogenów oraz zwiększa dokuczliwość skurczów podczas menstruacji, a
także produktów wysoce przetworzonych, szczególnie żywności wygodnej,
zawierającej konserwanty i sztuczne dodatki. Unikajmy
też alkoholu.
W walce z endometriozą należy też
zadbać o prawidłową masę ciała, ponieważ każdy kilogram zrzuconej tkanki
tłuszczowej może korzystnie wpływać na poziom hormonów w organizmie.
Poprawa nawyków żywieniowych może poprawić samopoczucie osób
cierpiących na endometriozę, dlatego warto stopniowo wprowadzać zmiany związane
z dietą i stylem życia.
Autor: Jowita Nesterowicz
